Besin Gruplarının Kan Şekerimize Etkisi
Biz tip-1 diyabetlilerin (Şeker Hastalığı) kan şekeri sadece karbonhidrata bağlı değildir. Bunu her zaman söylüyoruz. Ya da şekerli besin tüketmemek de çözüm değildir.
Diğer besin gruplarından protein ve yağ da kan şekeri sisteminin düzenleyicileridir. Yine miktar ve yendiğinde ne yapacağınızı bildiğiniz sürece karbonhidratlar kadar sıkıntılı değildir.
Bu sebeple bu yazıda karbonhidrat, yağ ve proteinin kan şekerimize etkilerini sizlere anlatmaya çalışacağım.
- Yağ ile beraber alınmayan karbonhidratlar yenildikten ortalama 1 saat sonra kana tamamen girmiş olur. Bu nedenle ağzımıza aldığımız ilk lokmadan sonraki 1. saat kan şekerimizin en yüksek olduğu zamandır. Kullandığımız yani yemeklerden dolayı oluşan kan şekerinin düzenlenmesi için üretilen insülinler de bu süreye göre üretilmiştir ve üretilecektir.
Humalog, Novorapid ve Apidra’da pik zamanı yani maksimum etkiye ulaştıkları zaman ortalama olarak 40. – 80. dakikalardır. Deri altına yaptığımız insülin kana karıştığında kan şekerine dönüşecek karbonhidrat ile eşleşir ve kan şekeri yükselmesin diye çalışır.
- Yağ ile beraber alınan karbonhidratların ise kana karışma süresi 3. saate kadar uzamaktadır. Alınan yağın yoğunluğuna göre kanda 8 saate kadar kalabilir. Bu durumda insülin pik etkisi yani maksimum etkisi bittikten sonra kana giren kısım yeterli insülin ile eşleşemez ve 3. saatte kan şekeri yüksek olur. Ki insülin pompası kullanıcıları bildiğimiz üzere ‘yayma bolus’ yaparak bu negatif etkiyi ortadan kaldırabilmekteler.
- Bir öğünde 20 gr proteinden yani 100 gram tartı ağırlığı olan proteinden daha fazla protein alındığında protein metabolizması yavaş bünyelerde kan şekeri 3. – 4. saatlerde yükselir. İnsülin eşleşmesi neredeyse hiç olmadığından hafif bir yükseklik yaratabilir ve ek doz ihtiyacı olabilir ancak bu her bünyede olmaz.
Yağlı besin içeren öğünlerde insülin etkisini 3. saate ulaştırmak için insülin pompasından insülini 2 ya da 3 saate yayarak yollayabiliyoruz. 2 ya da 3 saat konusu bazen kişiden kişiye değişen bir durum. Doktorunuzla deneme yanılma yoluyla en doğru süreyi bulabiliyorsunuz.
Kalemde ise dozu ikiye bölerek 1,5 saat arayla yapabilirsiniz. Bu şekilde yaptığınızda kan şekeriniz nispeten daha iyi gidecektir. Ancak dalgalanma mutlaka olur.
Protein yoğun alındığında bazı bünyeler 4. saatte kan şekeri yüksekliği yaşar. Bu durumlar için pompa kullanıcıları 4-5 saate yayma yaparak dalgalanmayı azaltılabilir.
Kalemde ise 3 saat boyunca ara öğün almadan beklenmeli, 3. saatte kan şekeri kontrolü yapılmalı ve kan şekeri yüksekse ek doz insülin yapılmalıdır.
Esra Hanım, günlük hayatımız için çok güzel bilgiler bunlar..çok çok teşekkürlerr..
Teşekkürler Esra hanım. Bunlar gerçekten önemli ve doktorlarımızla yaptığımız kısa görüşmelerde öğrenemediğimiz bilgiler.
Merhaba Esra Hanım.Biz yaklaşık 3 ay önce tanıştık diyabetle.Oğlum 15 yaşında.Eskişehirde oturuyoruz.Çok su içme, çok idrara çıkma,çok halsizlik ve eşimle benim uykunu alamıyosun geç yatıyosun tabi sözlerimizle ne kadar devam ederdi bilmiyorum.Gecede birkaç kere tuvalete kalktığını gördükten sonra acaba mı dedim.Ben devlet hastanesi prematüre bölümünde hemşireyim.Servisten glikometre cihazı getirdim ve AKŞ ni ölçtüm… (devamı ana sayfada yazı olarak yayınlanmıştır.)
Sayın Sever,
Bu yorumunuz beni çok etkiledi. Ana sayfada yazı olarak yayınladım. Yorumumu da o yazının altına yapacağım.
sevgiler
Bu arada sizin”Ben anne olsaydım çocuğumun önce D vitaminine baktırırdım” lafınıza yüzde yüz katılıyorum.Oğlumun teşhisinde D vitamini deposu bomboştu
Sevgiler
Sayın Sever,
Kesinlikle. Bu detay oldukça önemli.
sevgiler
Merhabalar Esra hanım anneme gizli lanşekri için sınırda diye bir terim kullandı doktor ve annem bunu duyduğundan beri sanki şeker hastasıymış gibi elini eteğini tamamen tatlı olan yiyeceklerden ev yapımı yoğurttan ve kurutulmuş meyvelerden çekti bu yaptığı ne kadar doğru sizce yada şu bölüme danışabilirsiniz diyebileceğiniz bir bölüm var mıdır ? Bir evlat olarak anneme yardımcı olmak isterim
Merhaba,ben yorumun altından başka yazacak biyer bulamadığım için buraya yazdım.Konu yaz yada hadi anlat bakalım yada dök içini gibi bir bölüm bulamadım
Sayın Sever,
Ana sayfadan kaldırmıştık ama tekrar koyarız.
http://www.diyabetimben.com/serbest-kursu/ linkinde Serbest Kürsü yazısının yorum kısmına tip-1 diyabetle ilgili her konuda yazı yazabilir ve soru sorabilirsiniz. Ya da daha detaylı bir yazı yazmak isterseniz esra@diyabetimben.com mail adresime mail gönderebilirsiniz. Ben de bloğumuzun ana sayfasında seve seve yayınlarım.
sevgiler
[…] gram yağ içeriyor. Yağ oranı fazla bir besini yediğimizde kan şekerimiz biraz geç yükselir. Besin Gruplarının Kan Şekerimize Etkisi yazımızda sizlere bilgi […]