Karbonhidrat Sayımı
Karbonhidrat sayımı öğrenin, öğretin
Bildiğiniz gibi ben uzun zamandır karbonhidrat sayım yöntemini kullanarak yemeklerimi yemekteyim. Bence bir diyabetli (şeker hastalığı) için en iyi yemek yeme seçeneği.
2002 yılında bana, şu an halen birçok hastanede diyabetle yeni tanışan kişilere verildiği gibi, bir A4 sayfasına hangi saatte neler yiyeceğim yazılmıştı. Ve o diyet listesini elime aldığımda yemeklerimin kısıtlanacağını daha doğrusu hayatımın kısıtlanacağı duygusunu yaşamıştım.
Ama benim o dönemlerdeki doktorum Oğuz Demirtaş katı bir diyet listesi uygulamamıştı. ‘Canın birşey yemek istiyorsa ye ama çok yeme’ derdi hep 🙂 . Ki bu cümleyi söylemesi yetti yoldan çıkmama 🙂 .
Ne zaman ki karbonhidrat saymayı Oğuzhan Bey ve Nevin Hanım ile öğrendim o zaman yemek yeme stilim daha rahat ve korkusuz olmaya başladı.
Dolayısı ile insanın aniden diyabeti öğrenmesi, eline tutuşturulan bir kağıt parçasındaki diyet ve insülin dozları gerçekten büyük bir şaşkınlık yaratıyor. Ancak diyabette gelişmeler ve diyet listelerindeki esnekliler de gittikçe artıyor. Bu sebeple diyabet her ne kadar hayatımızın merkezinde de olsa ve sanki o yokmuş gibi yaşamaya çalışsak ta inanın gelişmeleri takip etmek ve işinin ehli doktorlarla diyabetli hayatlarımızı yürütmek oldukça önemli.
Benim söylemek istediğim en önemli konu şu; lütfen katı diyet listelerini görüp gözünüzü korkutmayın. Gerektiğinde diyetisyeninizi ya da diyabet doktorunuzu siz yönlendirin. Ve mutlaka karbonhidrat saymayı öğrenin ve öğretin. Birçok yerde karbonhidrat sayamayı bilmeyen doktorlar olabilir ama talep edin. Zaman geçiyor ve özellikle doktorlar da kendilerini geliştirmek zorunda. Belki siz öğrenmek istediğinizde o doktor da gelişen zamana ayak uydurmak amacıyla sizin sayenizde önemli bir bilgi edinecek.
Yani her zaman doktorlar bize değil ara sıra da olsa biz de doktorlara destek olabiliriz bireysel gelişimleri anlamında.
Şekerli ya da şekersiz hiç farketmez. Biz diyabetliler karbonhidrat saymayı biliyorsak şekerli bir ürünü de rahatlıkla yiyebiliriz. Ama elbette ki karbonhidrat saymayı ve amacını iyi bir şekilde öğrenebilirsek. Çünkü bu yöntem bir kaçamak yapma yöntemi değil.
Elbette tercih sizlerin olacak ama bu yöntemi mutlaka öğrenmek gerekiyor.
(Görsel istockphoto.com’dan alınmıştır.)
Yeni bir şeyler öğrenmek çok zor ama yaa 🙁
Ezgi Hanım,
İlk zamanlar zor geliyor. Ama iş yerimdeki birçok arkadaşım bu ne kadar ekmek eder dediğinde hemen cevap verebilmek te harika oluyor 🙂 .
sevgiler
Merhaba Esra Hanım,
Ben yeni başlamış olsamda 21 yıldır ne kadar gereksiz insülin dozu ve ne kadar gereksiz şeker yükseltme yöntemleri kullandığımı fark ettim. Sanki tatlı yemeden yükselmicek gibi o şeker. Öyle hissediyordum. Fakat öyle değilmiş…
Ezgi Hanım,
Gercekten kolay ben basındayım ama zor bişiy değil insan kendini cok hafif hissediyor bir kere en güzeli bu.canım yemek istemez benim genele iştahszım yani aç gezmeyi sevenlerdenim.şekerim düşücek korkusu yaşamıyorum.insülinimi azaltıyorum yada karbonhidratlı yiyeceklerimi beraberinde.
Tavsiye ederim kesinlikle bi yerden başlanmalı.eskidende az yiycem ona göre insülinimi azaltıyım yapardım fakat hesapsız olunca şekerim düşerdi. artık pek fazla yaşamıyorum bunları…
sevgilerrrrr
Emine Hanım,
Söylediklerinize harfiyen katılıyorum. Sanki tatlı yemezsek sorun kalmıyor gibi genel yanlış bir düşünce var.
Ki karbıhnidrat sayımını bilen ve tatlı yediği görülen bir diyabetliye halen ‘kötü gözle’ bakılıyor bu nasıl diyabetli diye.
Ezgi Hanım karbonhidratlarını saymaya başladı 🙂 . O da sizin gibi öğrenme aşamasında 🙂 .
öpüyorrummm 🙂 .
sevgiler
Esra Hanım Merhaba,
Gerçekten sizinde anlattığınız gibi, Bende diyabetimi ilk öğrendiğimde elime verilen 1 sayfalık diyet listesiyle bundan sonra böylemi yaşıyacağım bunu nasıl başarıcam nasıl olucak diye sürekli isyan edip durdum. Ama 4 ay sonrasında katıldığım diyabet kampında karbonhidrat sayım yöntemini öğrenince çok rahat oldu. Ama şimdi sizin anlattığınız İDF yöntemi dahada farklı çünkü benim öğrendiğim biraz ezber gibi gramları hesaplamak falan yoktu. sadece 1 elma 1karbonhidrat, 1 kase çorba 1karbonhidrat, 1 dilim ekmek 1 karbonhidrat şeklinde ilerliyordum. Benim için yeni olan bu yöntem ile çok daha rahat ilerleyeceğimi düşünüyorum. Kattığınız yeni bilgiler için çok teşekkürler.
Sevgiler :)))))))
Zeynep Hanım Merhaba,
Hepimizin yaşadıkları hemen hemen aynı dediğiniz gibi. Yol arkadaşlığı gerçekten böyle bir şey.
Diyabet kampları ve birçok yeni uygulama hayatımıza önemli katmadeğer sağlıyor.
Ben de size paylaşımlarınız için çok ederim 🙂 .
sevgiler
[…] anılarımızı anlata anlata bitiremedik. Diyabet ve devlet politikası üzerinde konuştuk. Karbonhidrat sayım yöntemi dilimizden düşmedi. İnsülin pompası kullanan iki kişi olarak Serpil Hanım ve ben pompadan da […]
Karbonhidrat sayımı yapılırken herzaman beraberinde insülin duyarlılık faktörü formülü de kullanılmalıdır..Bilinmiyorsa öğrenilmelidir..Çok basit bir formül ve büyük kolaylık sağlıyor..
İki değişik yorum vardır insülin duyarlılık faktörü formülünde..Biri 1500 kuralıdır diğeri ise 1800 kuralıdır..1500 kuralı endokrinolog Dr.Paul Davidson tarafından geliştirilmiştir..Kısa etkili insülin(Humulin R, Actrapid) kullananlarda ve insülin direncinin ön planda olduğu non-obez tip-2 diyabetiklerde İDF( İnsülin Düzeltme Faktörü) için 1500 sayısı kullanılır..Hızlı etkili insülinlerin kullanımının yaygınlaşması ve pompa teknolojisinin yaygınlaşması ile pompa uzmanı olan Dr.John Walsh 1500 kuralını modifiye ederek 1800 kuralını geliştirmiştir..Hızlı etkili insülin ( Humolog, Novorapid) kullananlarda ve insüline duyarlılığı fazla olanlarda İDF’nin belirlenmesinde 1800 sayısı kullanılır..
IDF’nin belirlenmesinde 1500 veya 1800 sayısı bir günde kullanılan toplam insülin miktarına bölünür..
Mesela;
** Toplam İnsülin Dozu ( Bir günlük ) : 34 ünite..
** 1800 / 34 = 52,9 yani 53…
** İDF ( İnsülin Duyarlılık Faktörü) = 53 olmasının anlamı şudur…1 ünite hızlı etkili insülin kan şekerini 53 mg/dl azaltır sizde..
Herkeste bu rakam değişeceği için herkes kendinde özel olarak denemelidir bu formülü..
Bir de herzaman söylüyorum..Sık tükettiğiniz yemeklerin listesini çıkarın..Bu yemekleri yemeden önce vurduğunuz insülin dozunu kaydedin..Sonra yemekten önceki şekerinizi ölçün ve 2 saat boyunca her yarım saatte bir kan şekerinizi parmaktan ölçüp bir not defterine yazın..Eğer kan şekeriniz normal seyrediyorsa, bundan böyle ne zaman bu yemeği yeseniz aynı dozda ve aynı zamanlamada insülin yaparsınız ve kafanızda soru işareti kalmaz..
Bir zor ve maliyetli bir yöntem olsa da haftada bir öğün bile bu sistemi uygulasanız bir sene boyunca 52 çeşit yemeğin yada kahvaltının sizdeki etkisi hakkında bilginiz olur ve gönül rahatlığı ile insülin uygular ve daha pratik şekilde hareket edersiniz..
Birazcık kendi kendinizin doktoru olacaksınız yani..Bu iş böyle..
Eyüp Bey Merhaba,
İnsülin Duyarlılık Faktörü ve Karbonhidrat/İnsülin Oranı değerleri sizin de bahsettiğiniz üzere bir diyabetlinin öğrenmesi ve bilmesi gereken önemli araçlar.
Dünkü İstanbul Buluşmamız’da eskiden fazla yemek yediğimizde kafamıza göre kaç ünite insülin yaparken, şimdilerde karbonhidrat sayımı ve İnsülin Duyarlılık Faktörü ve Karbonhidrat/İnsülin Oranı değerleri ile nasıl bilinçle insülin yaptığımızı konuştuk.
Mesela ben 2004-2006 yılları arasında bolca yemek yer ve kafama göre fazladan insülin yapardım. Kilo almalarım, hipoglisemi ve hiperglisemiler kaçınılmaz sonlar oluyordu.
Ancak zaman ve gelişmeler her geçen gün ilerliyor. Her diyabetli kendi doktoru olup bu hesaplamalarını yapmalı ama bence de mutlaka doktoruyla süreci ilerletmeli. Çünkü hesaplamalara göre belli oranlar elbette ortaya çıkıyor. Ama bir de kişinin bir yeme stili var. O stile uygun olarak oranlar da değişebiliyor.
Şu anda bu hesaplamalar önemli olduğundan tüm diyabetlilere en önemli önerim mutlaka kendi diyabetlerine ait tüm detaylarını ezbere bilsinler.
sevgiler
Karbonhidrat sayımı yanında doğru öğünü seçmek ve doğru besinleri yanyana koymak da önemlidir, bunun için de iyi bir beslenme eğitimi şart. İyi bir beslenme eğitimi için de diyetisyen şart. Bir diyabetli için karbonhidrat sayımı bilen bir diyetisyen en az doktor kadar önemlidir. İyi diyabet diyetisyenlerinin sayılarının artması dileğiyle …
Öyküm cüm,
Senin anlatman bence daha önemli olur. Kendimi bilmeyen bir olarak düşünüyorum ve ona göre soruyorum; Doğru besinleri yan yana koymak derken biraz örnek verebilir misin? Neyi ne zaman ve neyin yanında yememiz gerekiyor kısaca anlatırsan çok sevinirim.
sevgiler
Öyküm’e katılıyorum. Sadece KH saymak yetmiyor. KH tüketirken tüketilen KH cinsi ve bunun yanında hangi gıdaların yenmesi gerektiği de çok önemli. Tek başına bir öğünde sadece 200 küsür gram kavun yediğimde kan şekerimin nasıl tavan yaptığını hala unutamam (hamileyken)…Güya KH sayarak yemiştim, ama Gİ yüksek oldugu için kana geçişi ile insülin etki süresi eşleşemediği için TKŞ çok yükselmişti.
bu idf yi çift insülin kullananlar yapamıyor mu ? örneğin ben sabah öğle akşam humlin r gece ise humulin n kullanıyorum 1500 mü kullanıcam 1800 mü ? sabah 8, öğle 8, akşam 9, gece 9 ünite yapıyorum ama tabiki bu dozlarım şekerimin durumuna göre birer ünite artırabiliyorum veya azaltabiliyorum? bende istiyorum bir an önce bu sayımı öğrenmeyi ama burda (sakaryada) sayımı bilen iyi bir diyetisyen bulabilir miyim bilmiyorum. nasıl öğrenicem bunu googledan araştırdım biraz ama pdf dökümanlarını filan indirdim çok anlayamadım 🙁 bu siteyi de zaten bu sırada buldum 🙂 sevgili esra hangi başlıktan öğrenebilirim.
Vildan Hanım Merhaba,
1500-1800 kuralı olarak geçiyor bu kural. Hangisini alırsanız alın pek fark etmiyor. Ortalama olsun diye 1600 ya da 1700 degerini hesaplamada kullanabilirsiniz.
Diyetisyen konusunda ancak benim Diyetisyenimi onerebilirim. Prof. Dr. Şükrü Hatun yanlış hatırlamıyorsam Kocaeli’de. Oraya gitmenizi de onerebilirim.
Sevgiler
teşekkürler esra hanım araştırıcam diyetisyeni.
1500 den günde 3 kez yaptıgım için 1600 alırsam toplam ortalama 36 ünite yaptıgımı düşünürsem idf: 1600/36=44 yaklaşık olarak yaptıgım her ünite insülin şekeri 44 mg azaltıyor. yani şekerim 180 çıktıgında 2 ünite fazla yaparsam 100 civarına düşer öylemi? tabiki yediklerimle de etkili olarak.. peki doktor bana gündüz yaptıgım insülinlerin tokluk değerşerimi etkilediğini söylemişti. humulin r prospektüsünde 4.saatte maximum etkiye ulaşıp 10 saate kadar etkili görünüyor humulin n ise yine 4.satte max olup 20 saate kadar. ozaman akşam yaptıgım insilün gecenin bir bölümüne de etki ediyor dimi?
Vildan Hanım Merhaba,
İDF değerinizi doğru hesaplamassiniz. 1 ünite 44 mg/dL düşürüyor sizde. Ve bu sonuca göre yüksek giden kan şekeri değerinize müdahale edebilirsiniz. Ama hedefiniz her zaman kan şekerinizi 110 mg/dL ye yani en ideal degere düşürmek olsun.
Bahsettiginiz insulinlerin dediğiniz gibi çakışma durumları olacaktır. Ama zaten doktorunuz gerekli ayarlamaları mutlaka size özel yapmıştır.
Sevgiler
[…] ise aman ben diyabetliyim, şunu yiyebilirim bunu yiyemem diye bir ayrıma gitmedim. Ki zaten ben karbonhidrat saymayı biliyorum. Ara sıra gece yarısına doğru yemek yemek durumunda kaldım ama onların da keyfini […]
Esracım sorunu yeni gördüm.
Bunun örnekleri çoğaltılabilir ama ben bikaç örnek yazıyım.
Biz bir besin aldığımızda sadece 2. saatte kan şekerinin ne olduğu ile ilgilenirsek hataya düşeriz. Besinin kana giriş ya da çıkışları da önemli. Örneğin novorapid yapan biri olarak yaklaşık 3 saat etkisi olan bir insülinim var. Hatta 3. saatten sonra da insülin bir miktar etki edebiliyo ama etkisi düşük olduğundan 3 saat diyelim. Eğer benim yediğim gıda bu 3 saatlik etkinin dışında bir etki yaratıyosa bu sorun, ki glisemik indeksi yüksek gıdalar bunu yaratmakta. Baklava yediğimizde kana giriş anı kan şekeri birden çok artıp kandan da erken çıkacağından 3. saate hipoglisemi yaşama tehlikemiz var örneğin.
Ancak baklvayı bol posalı bir öğünün sonrasında alırsak posanın kana geçişi yavaşlatma etkisi ile ilk anın yüksekliğini bize yaşatmayabilir. Aynı şekilde yemeğe konulacak bir glisemik indeksi düşük-kanda çok kalacak yiyecek ile de 3. saati toparlrız. Böylece doğru bir öğün ile yükseklik ve düşüklük açısından riskleri azaltırız. Bunların ayarlamaları diyabet diyetisyenleri ile görüşerek yapılmalı.
Sadece kh sayıp ona göre insülin yapmak bizi bazı konularda yanıltabiliyo. Örneğin hareketsiz saatlerde yenilen meyvelerde sıkıntılar çıkabiliyo.
Hangi saatte hangi meyve yenilirse daha doğru olur bunları da diyetisyenler zamanla verirler.
Öyküm cüm,
Senin de bahsettiğin gibi sadece karbonhidrat saymak doğru değil glisemik indeksi de bilmek ve ona göre yaşamak lazım diyabeti.
Ve hangi besini hangi saatte yersek kan şekerimiz daha iyi oluru bilmek gerek.
Bu arada ben seninle yaptığımız iskender denemelerinden sonra ilk kez iskender yedim öğlen yemeğinde bugün 🙂 . Öğlen sıkıntı olmuyor ama akşam sıkıntı oluyor bildiğin gibi. Ama yerken sen aklıma geldin 🙂 . Haberin ola 🙂 .
sevgiler
Saygıdeğer,Arkadaşlarım…
Zamanınızı Aldığım,İçin Özür Dilerim…
7 Yıldan Bu Yana Diyabet Hastasıyım…Tip 2 Diyabetle,Başladık..Ancak Bazı Antikorlarımın gelişmesi nedeniyle..Tip 1 Diyabet olduğumu 3 ay önce öğrendim.Şu ana kadar Bana hep kullanabileceğim..Bir liste Önerildi ancak Karbonhidrat Sayımı Hiç Bahsedilmedi ve Öğretilmedi.Eğer Siz değerli Arkadaşlarım.Bana Basit yoldan Karbonhidrat sayımı hakkında bilgi verirseniz,Bahtiyar Kalacağım…Saygılarımla…
Sabahattin Bey Merhaba,
Karbonhidrat Sayım Yöntemi anlatilabilir ama kısa zamanda öğrenilebilecek bir konu değil.
Ve bu yöntemi diyabet doktoru ve diyetisyen yardımı ile öğrenmeniz daha doğru olacaktır.
En azından karbonhidrat sayımı hakkında http://www.diyabetimben.com/category/yemek linkini inceleyebilir ve fikir edinebilirsiniz.
Sevgiler
Esra hanım, 10 yıl once karbonhidrat sayımı adlı kitabı 2007 de ise gunümüzde 3. Baskısı yapılan diyabetler yasamı kolaylaştırın, karbonhidrat sayımı yapın diyet stresinden kurtulun adlı kitapları yazdığımda diyabetler yaşayan geniş bir kitleye ulaşmayı hedeflemiştim. Siteniz ve bana gelen geri bildirimler hedefimin üstünde bir ulaşımın sağlandığını gösteriyor. Ancak izlediğim kadarı ile hala bir çok farklı algılama ve uygulama var. 2010 yılında kurulan Diyabet Diyetisyenligi Derneği Olarak karbonhidrat sayımı konulu egitim programı düzenleyeceğiz. Tarihi henüz belli değil. Bu programa katılmanız ve deneyimlerinizi paylaşmanız faydalı olabilir. Bana emelozer@yahoo.com adresinden ulaşabilirsiniz.
Emel Hanım Merhaba,
Öncelikle yorumunuz için teşekkür ederim.
Blog olarak diyabetli arkadaşlarıma ve size katkımız oluyorsa bu durum beni oldukça mutlu eder.
E-mail adresinize bir mail gönderdim. Mail üzerinden konuşuruz sizinle.
sevgiler
Emel Hanım, bu eğitim programı umarım farklı illeri içine alan bir programdır. Ben Bursa’dayım ve buraya gelmenizi çok isterim.
Gülru Hanım Merhaba,
İstanbul’a yakın illerin İstanbul’a gelmesini bekliyoruz.
İstanbul, Ankara ve İzmir dışında şimdilik bir planlama yok. Biz sizi bekliyoruz 6 Ekim’e.
sevgiler
merhaba esra hm
karbon hidrat sayımı nerde nasıl öğreniliyor ?saygılar.
Erdoğan Bey Merhaba,
Tüm yazılarımızda da belirttiğimiz üzere iyi bir diyetisyenden karbonhidrat sayımı öğrenilir.
Sevgiler
selamlar esra hm
Gemlik Devlet hastanesine diyetisyenin atandığını öğrendim.En kısa zamanda gideceğiz inş. selam ile.
Erdoğan Bey Merhaba,
Çok sevindim. Umarım iyi bir diyetisyendir.
sevgiler
ben karbn symını dıyabet hemsıresıne sormustum.sıze mı yapılcak dedi:) 🙂 hayır öğrenecegım de dedım
Nehir Hanım,
Çok güldüm çook 🙂
sevgiler
ben afyonda yaşıyorum esra hanım geçici olarak.burada strip bulmak bile zor bırakın nanoyu:)