Tip-1 Diyabet Yönetiminde SGLT2 İnhibitör İlaçları
İnsülin kullanan diyabetliler ve özellikle biz tip-1 diyabetlilerin kan şekeri kontrolü için ilaç şirketleri çözüm üretmeye devam ediyor.
Daha öncesinde de sizlerle Zynquista’yı paylaşmıştık. Tip-1 Diyabet İçin Onaylanmış İlk Oral Anti-Diyabetik İlaç “Zynquista” linkindeki yazıyı okuyabilirsiniz. Ama bu ilaç dışında farklı ilaçlar da şu anda gündemde.
Bu arada bu ilaçlardan Türkiye’de de var.
Peki bu ilaçlar ne yapıyor? Tip-1 diyabetlilere nasıl fayda sağlıyor? Ve riskleri nelerdir?
Bu ilaçların birkaç örneği yazının görselinde de bulunuyor. Ama isimlerini tekrar vurgulamak gerekirse; Forxiga, Jardiance ve Xigduo.
Türkiye’de de Forziga, Jardiance ve Xigduo isimleriyle bulunmakta.
SGLT2 kanalları, böbrekte, glikozu tekrar kan dolaşımına vererek vücudumuzun idrar yoluyla daha fazla glikoz kaybetmesini önlemekten sorumludur. Diyabetli olmayan bireylerde idrara çıkıldığında kan şekerinin daha da düşmesini de engeller. SGLT2 ilaçlar ise bu hareketi engeller, glikoz emilimini azaltır ve fazla glikozun idrara geçmesine izin verir.
Artıları:
En önemli katkısı kan dolaşımında daha az glikozun bulunmasına vesile olmasıdır. Ve böylece daha düşük kan şekeri ve daha iyi bir HbA1c’ye ulaşmak demek. Ve her zaman ekstra glikoz atılımı idrarla gerçekleştiğinden, kan şekeri, yemekten sonra daha düşük çıkar.
Bazı bireyler için de diğer bir artı özellik kilo kaybına vesile olması. Glikozu idrar yoluyla attığımızdan ve her 1 gram glikoz 4 kalori olduğundan, azaltılmış insülin gereksinimleri kilo vermeyi biraz daha kolaylaştırmakta.
Aynı zamanda SGLT2 inhibitörleri, kardiyovasküler hastalık ve inme insidansının azalmasına da sebep olur.
Eksileri:
Böbrekler üzerinden çalışan herhangi bir ilacın potansiyel olarak zararlı yan etkileri olduğu bilinmektedir. Bu yan etkinlerin en yaygın olanları: genital mantar ve idrar yolu enfeksiyonları. İdrardaki ekstra glukoz, idrar yolundaki bakterileri beslerken ve mesaneye ve böbreklere yayılabilen enfeksiyona da izin vermekte.
En sık görülen ikinci yan etki ise tansiyon düşüklüğü.
Ayrıca SGLT2 ilaçları, şeker normal seviyelerde olsa bile kan glükoz düzeylerini düşürmeye devam eder ve hipoglisemi riskini arttırmasına sebep olur. Dolayısıyla SGLT2 ilaçlarını kullanan tip-1 diyabetlilerin bazal (uzun etkili) ve bolus (yemek zamanı ve düzeltme) insülin dozlarını ayarlaması gerekebilir.
Tip 1 diyabetli bireylere özgü diğer bir yan etki de diyabetik ketoasidoz (DKA) riskidir. Bunun sebebi de;
- SGLT2 inhibitörlerinin dehidratasyon yani fazla sıvı atılımı,
- Azalan insülin dozuna ve idrar yoluyla ketonları temizlemedeki azalmış bir etkiye katkıda bulunması gerçeğinden kaynaklanmaktadır. Ve dolayısıyla dikayetik ketoasidoz kan şekeri normal seviyede olsa bile ortaya çıkabilir.
SGLT2 ilaçlarıyla ilişkili riskleri azaltmak için insülin kullanıcıları şunları yapmalıdır:
- İdrar yolu enfeksiyonlarının riskini azaltmak için en ideal hijyen sağlanmalıdır.
- Düşük tansiyonu önlemek için her gün bol bol su içilmelidir.
- Rutin tahlil yaparken elektrolit dengesi ve böbrek fonksiyonu için testler yaptırılmalıdır.
- Hafif kan şekeri yükselmelerinde ve hastalanıldığında bile keton bakılmalıdır.
- Takibinde olduğunuz sağlık uzmanlarıyla tüm insülin dozlarını yeniden ayarlamalısınız.
Kaynak: https://myglu.org/articles/sglt2-use-for-treating-type-1-diabetes-what-you-need-to-know
test