Çocuğum Tip-1 Diyabetli, Haklarım Var Mıdır? / Bölüm-2

Çocuğum Tip-1 Diyabetli, Haklarım Var Mıdır? / Bölüm-2

Çocuğum Tip-1 Diyabetli, Haklarım Var Mıdır? / Bölüm-1 başlıklı yazımızda Türkiye’de hem kamu hem de özel sektörde çocuk ya da çocuklarında süregelen yani devamlılığı olan bir hastalık varsa bazı haklar olabileceğinden bahsetmiştik.

Bugün de kaldığımız yerden devam ediyoruz.

1- Kamu çalışanıyız. Çocuğuma % 40 öncelikli raporu aldık. Tayin isteyebilir miyiz? Mesaiye kalmama fırsatımız olur mu? İstediğimiz zaman izin isteyebilir miyiz?

Tayin

Devlet Memurları Kanunu Ek Madde 39:‘’Devlet memurlarının, hayatını başkasının yardım veya bakımı olmadan devam ettiremeyecek derecede engelli olduğu sağlık kurulu raporu ile tespit edilen eşi, çocukları ile kardeşlerinin, memuriyet mahalli dışında resmi veya özel eğitim ve öğretim kuruluşlarında eğitim ve öğretim yapacaklarının özel eğitim değerlendirme kurulu tarafından belgelendirilmesi halinde, ilgilinin talebi üzerine eğitim ve öğretim kuruluşlarının bulunduğu il veya ilçe sınırları dahilinde kurumunda bulunan durumuna uygun boş bir kadroya ataması yapılır.’’

Nöbet – Fazla Mesai

Kamu kuruluşlarında çalışan engelli çocuğu olan memur anne ve babalara nöbet ve fazla mesai muafiyeti vardır. Bakım izninin ve nöbet muafiyeti çoğunlukla amir inisiyatifindedir.

TSK da görev yapıp bakıma muhtaç engelli çocuğu olan muvazzaf asker ve sivil memurlara Haziran 2013 tarihli TSK İç Hizmet Yönetmeliğinde yapılan bir değişiklikle nöbet muafiyeti hakkı tanınmıştır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 108. maddesinde “memurların bakmakla yükümlü olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya önemli bir hastalığa tutulmuş olması hallerinde, bu hallerini raporla belgelendirmeleri şartıyla verilecek aylıksız izinlerle, bazı durumların gerçekleşmesi halinde verilecek aylıksız izinlerin süre ve esaslarını hükme bağlamıştır”. Bu kanunda Devlet memurlarına bakmakla yükümlü olduğu özürlü aile bireyinin günlük bakımı için izin verilmesine ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır.

Diğer taraftan, 2010/2 sayılı Başbakanlık Genelgesinin (3) numaralı fıkrasında; “Kamu çalışanlarının kanunen bakmakla yükümlü olduğu özürlü aile bireyinin bakıma muhtaç olduğunun ilgili mevzuatına göre alınmış geçerli özürlü sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi kaydıyla bu durumdaki personele; özürlü aile ferdinin günlük bakımı için izin kullanımında gerekli kolaylık sağlanacak ve personel mesai saatleri dışındaki nöbet görevinden ve gece vardiyasından muaf tutulacaktır.”hükmü yer almaktadır.

2- Çocuğuma Tip-1 Diyabetinden Dolayı Öncelikli Raporu Aldım. Erken Emekli Olabilir Miyim?

Alınan raporun oranı önemlidir. Resmi gazeteye göre ağır engelli; % 50 ve üzeri raporu olan ve raporda ağır engelli ibaresi bulunan, günlük yaşam aktivitelerini başkalarının yardımı olmaksızın yerine getiremeyeceğine sağlık kurulu tarafından karar verilen kişiler olarak tariflenmekte.

‘Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu bulunan annelerin’ yararlandığı bu haktan BAĞ-KUR, SSK, Emekli Sandığı, Tarım İşçileri ve İsteğe Bağlı Sigortalı olan anneler yararlanır.

1 Ekim 2008 sonrası çalışılan sürenin dörtte biri oranındaki süre çalışılan süreye ilave edilir ve bu süre emekliliğe kalan süreden düşürülür (5510 Sayılı Kanunu Madde 28.).

Engelli çocuğun bakıma muhtaç yani raporunda “ağır engelli” ibaresinin olması gerekmektedir. Çocuğun bakıma muhtaçlığı devam ettiği sürece bu haktan yararlanılır. Birden fazla bakıma muhtaç çocuğu olanlar için SGK; her çocuk için inceleme yapar. Ancak sadece biri üzerinden erken emeklilik hakkından yararlanılır.

Evlatlık alınan engelli çocuklar için de çocuğun evlatlık alındığı tarihten itibaren erken emeklilikten yararlanılır.