Esra’nın Notu: ‘Diyabetik Menülerde Ezber Bozuyorlar’ başlıklı haber gibi bültenleri okuduğumda tip-1 diyabette beslenme konusunda aklıma birçok soru geliyor. Ancak yine de verilen emek, gösterilen çaba ve özenden dolayı ilgili uzmanlara teşekkür etmemiz lazım.
Öncelikle takıldığım nokta ‘diyabetik menü’ . Tip-1 ya da tip-2 diyabetlilerin diyabetli olmayan bireylerden, sağlık profesyonelleri tarafından da ötekileştirilmesi, farklılaştırılması bana sinir bozucu geliyor. ‘Diyabet bizim arkadaşımız’ diyerek bu mottoyu benimsemeye çalışırken bizi ‘diğerlerinden’ neden ayırıyorlar anlayamıyorum. Aslından hayatımızın her anında benzer örneklerimiz oluyor. ‘Sen şeker hastasısın, bunlardan yiyemezsin’ diyerek nispet yaparcasına hop bir lokma ağzına atan insanlar vardır tanıdıklarımız. Ya da ‘sana yasak’ diyenler. Ama bu ayrıştırmayı sağlık profesyonellerinin yapması oldukça ironik oluyor.
Bununla birlikte klinik beslenme yöntemlerinde ve tip-1 diyabette beslenme konusunda karbonhidrat sayım yöntemi ya da düşük karbonhidratlı beslenme gibi beslenme stilleri hayatımızda varken halen ‘diyabetik menü’ oluşturmakla uğraşanların olması da garip. Beyaz undan, kepekli una kadar ya da çikolatan, tatlıya kadar her şeyi uygun zamanda, uygun insülin dozunda yiyebiliyoruz derken sağlık profesyonelleri neden ‘diyabetik hastalarımız tatlıları, beyaz un ile yapılan yemekleri yiyemiyorlar. Bunu fark ederek yeni ve sağlıklı lezzetler bulma arayışına girdik.’ gibi cümleler kuruyorlar???
Ya da haberin bir kısmında ‘şeker hastalığı’, ‘diyabet hastaları’, ‘diyabetikler’ gibi anlam kargaşası yaratan ve bizi bu sıfatlarla konumlandıran haberleri bize sunuyorlar. Ki aynayı biraz da kendimize çevirirsek biz tip-1 diyabetliler bile ‘ben diyabet hastasıyım’, ‘ben şeker hastasıyım’ gibi sıfatlarla kendilerini nitelendiriyorlar.
Bu tarz haberleri okurken benim gibi mi yorumluyorsunuz bilmiyorum ama diyabetle ilgili haberlerin içeriklerinin daha iyi yazılıyor olması gerekiyor.
Diyabetik Menülerde Ezber Bozuyorlar
İzmir Üniversitesi Hastanesi diyetisyenleri, diyabet hastalarının yiyebileceği özel tatlı ve tuzlu diyabetik ara öğün menüleri hazırladı. Diyabet hastaları, bu menüler sayesinde bisküviden dondurmaya, sütlaçtan profiterole kadar birçok lezzeti gönül rahatlığıyla yiyebiliyor
İzmir Üniversitesi Hastanesi Diyetisyeni Fatma Baysal, “Tariflerimizde beyaz un yerine tam buğday unu, şeker yerine tatlandırıcı kullanılıyor, içindeki lif oranı yüksek tutularak glisemik indeksi düşürülüyor. İnsülin duyarlılığını arttırmaya olumlu etkisi olan tarçın gibi baharatlar kullanılıyor. Hastanemizde yatan hastalarımızı hastane ortamından uzaklaştırmak ve hastalıklarına yönelik beslenme eğitimine katkıda bulunmak için Diyetisyen Ceren Semerci ile birlikte böyle bir çalışma başlattık. Şekerpareden lor peynirli poğaçaya, esmer pirinç kullanılarak yapılan fırın sütlaçtan kabaklı dere otlu keke kadar birçok ürün diyabet hastaları için özel tencerelerde yapılıyor ve sunuluyor” dedi.
Menülerin hazırlanmasının ardından diyabet hastalarını bilgilendirici etiketler basıldığını kaydeden Diyetisyen Fatma Baysal, “Normalde şeker hastaları 3 ana ve 3 ara öğün olarak beslenmektedir. Ara öğünlerde genelde meyve-ceviz, peynir-ekmek ve meyve-süt gibi gıdalar sunuluyor. Diyabetik hastalarımız tatlıları, beyaz un ile yapılan yemekleri yiyemiyorlar. Bunu fark ederek yeni ve sağlıklı lezzetler bulma arayışına girdik. Tatlıları diyabetik hastaların yiyebileceği hale getirdik. Özlenen lezzetleri hastalarımızın bu şekilde yeniden yemesini sağladık. Farklılık yaratmak, hastalarımızın evindeymiş gibi hissetmelerini istedik. Hastalarımızı bilgilendirmek için üzerine ‘Bu ara öğün size özel diyabetik olarak hazırlanmıştır’ etiketleri koyduk. İzmir Üniversitesi Hastanesi bu çalışmayla bir ilki gerçekleştirdi” dedi.
Haber Kaynağı: http://www.yenimesaj.com.tr/saglik/diyabetik-menulerde
test
Şaban Ishak Yıldız Merhaba bu karbonhidrat sayımı ile ilgili bilgi verebilir misiniz çünkü böyle bilgiye tam olarak ulasamiyorum ve nasil yapacagini bilmiyoruz
Hüseyin Devecioğlu Diyabetin bize farklılık değil farkındalık kattığı hala anlaşılmıyor.. Biz oğlumuz ile diyabet ve birçok şeyin farkına vardık.. Bizi mutlu eden herşeyi yapabiliyoruz yiyebiliyoruz… Farkindaliklarin artmasi dileğiyle…
Diyabetim Ben Hüseyin Devecioğlu bey o kadar haklısınız ki… Diyabetliler daha sağlıklı yaşama yolunda inanılmaz bir farkındalık avantajına sahip. Ama bunu diyabetli olmayanlar maalesef anlayamayacak. Aslında bu diyabetliler arasında küçük bir sır olarak kalabilir smile ifade simgesi
Durmuş Seher Aytekin Hüseyin bey siz süper bir ailesiniz sizi kutluyorum
Aslına bakılırsa faydalı bir menü olduğunu düşünüyorum ben. Karbonhidrat sayımı yapan bizler zaten tatlı börek, çörek gibi yiyecekleri tüketiyoruz. Ancak yazıda denildiği şekilde bunlar yüksek glisemik indeksli ve şekerimizi hızlı yükseltiyor, dalgalanmalar yaşıyoruz. Dolayısıyla tam tahıllı vs içinde glisemiks indeksi düşüren malzemeler kullanılarak hazırlanan ürünler daha sağlıklı görünüyor ve tüketiminde aşırıya kaçılmadıkça daha iyi şeker sonuçları alabiliriz. İsim olarakta diyabetik menü denmesinde sakınca yok bence, en nihayetinde gençlerden yaşı ilerlemiş büyüklerimize kadar pek çok şeker hastası var ve bu ürünleri bulmak ve tüketmek bile zor olabiliyor. ama bu isimle satılması en azından şimdilik herkesin daha rahat ulaşmasını sağlar gibime geliyor. Migrosa girip üzerinde diyabetik yazan ürünlerin ayrı bir alanda satılması binlerce çeşit ürün içinde gezip bulmaktan daha rahat oluyo.
Sevgiler.
Merhaba Esra hnm
Öncelikle sayfanızı ve çalışmalarınızı keyifle takip ettiğimi ve önerdiğimi belirtmek isterim. Söz konusu haberde adı geçen diyetisyenlerden biri olarak açıklama yapma gereği hissettim. Öncelikle bu çalışmayı yaparken amacımız diyabet hastalarını asla dışlamak değil onları diğer hastalarımızdan ayıran menüleri ortadan kaldırmaktır. Hastanelerde tip1 diyabet veya tip 2 diyabet tanısı ile yatan, insülin kullanan veya kullanmayan, karbonhidrat sayımı yapan veya yapamayan, henüz o aşamaya geçmemiş, yeni tanı almış veya diyabet tanısı dahi olmayıp başka nedenlerden ötürü hiperglisemi yaşayan hastalar yatabilmektedir. Ve özel hastaneler dahil, tüm hastanelerde yatan hastalar için yapılan genel uygulama, diğer normal diyet alan hastalardan farklı olarak diyabetik menü planlanmasıdır. Aynı odada kalan iki farklı hastadan biri için normal menü diğeri için diyabetik menü istenebilir. Bu hastanelerde tedavi protokollerinde varolan birşeydir. Diyabetik terimini burada kesinlikle diyabet hastalarını ötekileştirmek için değil klinik beslenme rutininde kullanılan “hiperglisemisi olan bireylere” order edilen diyet terimlerinden biri olduğu için özellikle belirtmek isterim. Biz bu hastalarımızın da diğer hastalara giden tüm yemeklerden tüketebilmesini istedik. Bu yüzden karbonhidrat sayımı yapabilsin veya yapamasın, diyabet tanısı olsun veya olmasın “diyabetik diyet ” istenmiş hastalarımıza göre menüyü şekillendirdik. Nasılsa karbonhidrat sayımı yapılabiliyor diyerek tedavi planı henüz tamanlanmış veya tamamlanmamış bireylere onlara özel bir diyet planlamadan şekerlerinin yükselmesine sebep olabilecek besinler göndermek, klinik beslenmede etik tedavi protokollerini hiçe saymak olurdu. Karbonhidrat sayımı yapan bireylere de önerdiğimiz tavsiyeler her zaman glisemik indekse dikkat ederek beslenmeleridir.
Amacımız onlara aslında besinlerin içeriğini değiştirerek aynı tatta ve görüntüde glisemik indeksi düşük besinleri yiyebileceği ve hastane ortamında başka hastaların yiyebileceği ama kendisine order edilmiş diyetinden ötürü yiyemeyeceği düşüncesini engellemekti. Yine yaşı ilerlemiş olan, karbonhidrat sayımına vakıf olamayan hastalarımızın yıllardır yiyemeyeceğini düşündüğü besinleri hastanede yatarken yediklerinde yaşadıkları mutluluk gerçekten herşeye değer oldu bizim için.
Diyabetikler, şeker hastaları, diyabet hastaları gibi kavram karmaşaları oluşturmak değildi asla niyetimiz. Bilakis sayfanızın ismindeki gibi “diyabetimben” farkındalığını oluşturup onların yanında olduğumuzu hissettirmek ve mutlu olmalarını sağlamaktı. Bu amaçla çıktık yola, hastalarımızdan çok güzel geri dönüşler aldık ve almaya da devam ediyoruz. Diyabet hastalığı tanısı olsun olmasın herkesin sağlıklı beslenmeyi yasaklar listesi gibi görmemesi yerine sağlıklı alternatifler listesi gibi düşünebilmesi en büyük dileğim. Eğer bir yanlış anlaşılma olduysa düzeltmek ve niyetimizin çok açık bir şekilde iyi olduğunu belirtmek istediğim için yazmak istedim.
Sevgilerimle
Fatma Hanım Merhaba,
Bizi takip edip aynı zamanda öneriyor olmanıza çok sevindim.
Bu arada nazik açıklamanız için teşekkür ederim.
Bu vesileyle de özverili çalışmalarınızda başarılar.
Sevgiler