Tip-1 Diyabete Yaklaşımdaki İnce Çizgiler…
Yıllar önceden hatırladığım bir diyalog;
“Diyabetli çocukları olan ailelerin çocuklarına neden ‘tip-1 diyabet hastası’ ya da ‘şeker hastası’ denmesini istemediklerini anlayamıyorum. Tip-1 diyabetli denmesini istiyorlar.” demişti. Hassasiyetleri olan bir hekimdi. Ben de bu cümleleri kurarken kendisini şaşırarak dinlemiş ama gereken tavırda yanıt vermiş, nedenleri anlatmıştım.
Tip-1 diyabete yaklaşımda ince çizgiler var.
Tip-1 diyabet gibi birçok ‘süregelen yaşam şekli’ var. Yani ilaç veya herhangi destekle hayatlarına devam edebilen büyük bir insan popülasyonundan bahsediyorum.
Bizler ‘hastalık’, ‘engellilik’ veya ‘özürlü’ gibi tanımların ne amaç ve kimler için kullanıldığını biliyoruz. Bu da doğru değil elbette.
İlaç verilerek geçen her şey bizler için hastalık. Ama tip-1 diyabet geçmiyor ki!
Ya da herhangi görünen bir uzuv kaybı olanlara ‘engelli’ veya ‘özürlü’ deniliyor. Biz söylemesek kimse fark etmeyecek ki tip-1 diyabetli olduğumuzu.
Bu sebeple diyabetimben’de yıllardır bu tanımları kullanmıyorum. Tip-1 diyabeti zorunlu bir yaşam şekli olarak tanımlıyorum. Tip-1 diyabeti olan her kişiyi de tip-1 diyabetli olarak. ‘Engelli’, özürlü’ raporu konusundaki tanımlamaları da ‘öncelikli raporu’ ve ‘öncekli kişi’ olarak yapıyorum.
Bu ne kendimi ne de bulunduğum durumu kabullenmemem değil. Ama diyorum ya; tip-1 diyabet gibi kronik veya süregelen yaşam şekilleri olan bizleri, kendimi ‘hasta’ kavramına oturtamıyorum.
Özellikle de önce sağlık profesyonellerinin ardından ailelerin (Özellikle annelerin.) bu kavramlara dikkat etmesini önemli görüyorum.
Sıklıkla duyduğum ve kullanılmaması gereken tanımlamalar;
❌Şeker hastası
❌Tip-1 diyabet hastası
❌Diyabet hastası
❌Engelli raporu
❌Özürlü raporu
❌Engelli
❌Özürlü
Kullanılması gereken tanımlamalar ise;
✅Tip-1 diyabetli
✅Diyabetli
✅Diyabetli çocuk, genç
✅Çözger raporu (18 yaşına kadar alınan rapor için.)
✅Öncelikli raporu (Kullanmayı hiç sevmediğim ‘engelli veya özürlü raporu’ yerine.)
Hep söylüyorum; tip-1 diyabette eğitim ama doğru eğitim ve insancıl yaklaşım çok önemli.
Bu takım oyununun her üyesinin tip-1 diyabetliye, diyabetle yaşama böyle bakması pozitif etki yaratır.
Adım adım daha iyiye.
test
tip 1 diyabet bir hastalıktır. şeker hastalığı da denilir. neden hastalığa hastalık demeyelim. engelli de engellidir. %46 engeli vardır. bunları kabul etmek doğrusudur ve çözüme daha çok katkı yapar.
Görüşünüzü paylaştığınız için teşekkürler.
sevgiler,
Esra hanım, böyle bir site kurup deneyimlerinizi paylaştığınız için teşekkür ederim. Keşke sizin kadar pozitif düşünebilseydim. Bunda hasta psikolojisi altında geçen çocukluğumun da çok etkili olduğunu düşünüyorum. O nedenle size hak veriyorum. Çocuklara hasta oldukları çok vurgulanmamalı. 27 yıllık Tip 1 diyabet liyi ve son zamanlarda fazlaca hipoglisemiler yaşadım. Artık düşüşü hissedemiyorum. Dr um pompaya geçmeyi öneriyor ancak ortalık malum. Sizden bu konuda tavsiye almak istiyorum aslında. Ekonomi bu haldeyken benim yerimde olsanız siz ne yapardınız?