Tip-1 Diyabetli Çocuk, Yetişkin ya da Anne-Baba Hakları
Bu yazıda çocuğu tip-1 diyabetli olan ve kamuda çalışan anne ve babalara mesai, nöbet ya da vardiya gibi konularda esneklik sağlanabilir mi ya da kendisi tip-1 diyabetli olup da kamu ya da özel sektörde çalışan bireylere kanun ya da yönetmelikler gereği herhangi bir pozitif ayrımcılık yapılabilir mi gibi konuları anlatmaya ve örnek olaylar üzerinden açıklamaya çalışacağız. Aynı zamanda bu haklardan yararlanmak için kullanmayı pek sevmediğim ‘engelli raporu’ olmazsa olmaz mıdır gibi bir sorunun da cevabını bulmaya çalışacağız.
Bu aralar özellikle çocuğu tip-1 diyabetli olan anne ya da babalardan gelen soruyu sizlerle paylaşmak istiyorum.
Tip-1 diyabetli çocuğu olan devlet memuru Bilhan Hanım’ın sergilediği çabayı anlatmıştık. Mesai, nöbet ya da vardiyalı çalışma söz konusuydu. Kızı Tip-1 Diyabetli, Devlet Memuru Annenin Hak Arayışı başlıklı yazımızdan tüm detaylarını okuyabilirsiniz. Bilhan Hanım bazı yasa maddelerinden haklı bir şekilde yararlandı.
Bilhan Hanım devlet memuru olduğu için iş sözleşmesini ilgilendiren ilgili kanun maddeleri: Bakmakla yükümlü olduğum çocuğumun sağlık mazereti sebebiyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 104.maddesinin değiştirilmiş F fıkrası, aynı kanunun 104.maddesinin C fıkrası ve 105.maddesi ayrıca 30.01.2010 tarihli ve 27478 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan ‘’Sendikal Gelişmeler Doğrultusunda Alınacak Önlemler ‘’ konulu 2010/2 sayılı Başbakanlık Genelgesinin 3 numaralı fıkrası,29.08.2009 tarihli 2009 Yılı Toplu Görüşmeleri Mutabakat Metninin ‘’Taraflarca Gerçekleştirilmesi Öngörülen Hususlar (Ek-1)’’ başlıklı listesinin 1. Maddesinde yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde bakmakla yükümlü özürlü aile fertleri bulunduğunu sağlık kurulu raporu ile belgelendiren kamu personeline ideri kolaylıklar sağlanması hakkından faydalanmış oldu.
Ancak bu kanunlardan yararlanmak için öncelikli olarak engelli raporu almak ve çalışılan kuruma ilgili kanun maddelerini de ekleyerek özel durumu anlatan bir dilekçe yazılması gerekmekte.
Bununla birlikte benzer bir durumu Van’da yaşayan bir aile maalesef bu haktan faydalanamadı. Bu konuda kendileriyle telefonda çok görüştük ve elimden geldiğince yönlendirdim. Ama dediğim gibi süreç önce olumlu ve sonrasında da olumsuz sonuçlandı. Ve hem anne hem de baba nöbet ya da mesai saatlerinde tip-1 diyabetli çocuklarına bir şey olduğunda maalesef yanında olamıyorlar.
Aynı zamanda özel sektörde çalışan ve tip-1 diyabetli çocukları aileler de bulunmakta. Bildiğiniz üzere ben yıllardır özel sektörde İnsan Kaynakları’nda çalışıyorum. Şu anda da özel bir şirketin İnsan Kaynakları Müdürüyüm. Hem kendi tecrübelerim hem de araştırmalarım sonucunda özel sektör için hem tip-1 diyabetli hem de tip-1 diyabetli çocuğu olan anne ve babalar için bir esneklik söz konusu değil.
Fakat tip-1 diyabetliyseniz, engelli raporunuz var ise ve kamu sektöründe de engelli kadrosunda çalışıyorsanız bazı ufak ayrıcalıklarınız olabilmekte.
BAŞBAKANLIĞIN 2002/58 SAYILI ÖZÜRLÜLER İLE İLGİLİ GENELGESİ Sayı :B.02.0.PPG.0.12-320-20515 3 Aralık 2002 BAŞBAKANLIK Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğünün 03/12/2002 tarih ve 20515 sayılı 2002/58 nolu genelgesinin 3.maddesindeki Ulusal düzeyde kabul edilen 10-16 Mayıs sakatlar haftasının ilk günü ile 3 Aralık Dünya Özürlüler Gününde, özürlülere yönelik faaliyet gösteren konfederasyon, bağlı federasyon ve derneklerin kamu görevlisi olan yönetim kurulu üyeleri ile kamuda görev yapan tüm özürlüler idari izinli sayılacaklardır.
Ayrıca olumsuz hava koşulları nedeniyle valiliklerce okulların tatil edilmesi halinde aynı bölgedeki kamu görevlisi özürlüler, ayrıca bir talimat ve talebe gerek kalmadan, belirlenen tatil süresince idari izinli sayılacaktır.
10-16 Mayıs tarihleri arası engelliler haftası olarak kutlanır, kamu kurumlarında, kutlanan bu engelliler haftasının ilk günü mesai gününe denk gelirse o gün tatildir.
Başbakanlık Genelgesinde, kamu görevlisi özürlülerin, genelgede belirtilen hallerde izinli sayılacağı belirtildiğinden, Genelge, özel sektörde çalışan engellilere izin hakkı vermemektedir.
Bu konuyla ilgili tecrübesi olan varsa lütfen bizlerle paylaşsın. Ayrıca diyabetimben.com‘u takip eden avukatlarımızdan ricam özellikle bu konularda bize yol gösterirlerse seviniriz.
Çok önemli bir konuya değindiğiniz için çok teşekkür ederim, kızım 13 yaşında ve bir yıldır tip 1 diyabetli, ben devlet memuruyum, eşimde devlet memuru, ben nöbet usulü çalışıyorum, ve ayda 240 – 250 saat çalışıyorum ekstra görevler hariç, maç, konser, miting, bakan ve devlet büyükleri ziyareti gibi görevler dahil olduğunda inanın aylık 300 saati buluyor çalışmam, kızımın tip 1 diyabet problemi olunca kurum müdürümüze bu konuları anlattım ve bende diğer devlet memurları gibi haftada 40 saat çalışıp hafta sonu ve resmi tatillerde izinli olmamı, gece nöbeti ve extra görevlendirmelerden (maç,miting,konser gibi mesai harici görevlendirmeler) muaf tutulmamı bildirdim, %46 engel raporumuz da var ama bana söylenen ağır özürlü veya %50 üstünde rapor olmalı diye talebim karşılanmadı, 2010/2 Sayılı Başbakanlık Genelgesi ibraz ettim bana ÖZÜRLÜLÜK ÖLÇÜTÜ, SINIFLANDIRMASI VE ÖZÜRLÜLERE VERİLECEK SAĞLIK KURULU RAPORLARI HAKKINDA YÖNETMELİK 30 Mart 2013 28603 kanununa göre ya ağır özürlü yada rapor %50 nin üstünde raporun olacak dendi ( http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/03/20130330-4.htm ), aslında dava açsam diye düşündüm ve vazgeçtim çünkü dava açınca sizinle çok uğraşıyorlar, kurumu şikayet eden sorunlu memur damgası yiyip sürgün edilmek istemedim hukukçularınızdan bu konuda yardım istiyorum,
zeynel bey, bende devlet memuruyum… Sanırım siz polis memurusunuz… ben polis memuruyum, bende sizin yaşadıklarınızı yaşadım, Genelge 2 ile biraz teselli buldum ek görevlerden muaf olup oğlumun yanında olabilirim diye ama benimde önüme yönetmeliği koyup %50 özür istediler… Çok üzüldüm çünkü halden anlamadılar… Ben soruyorum benim oglum 6 yaşında iğnesini ölçümünü nasıl yapar,…. Benim derdim ek görev degil sadece oğlumun hayatından endişe etmemt…. Şimdi yine devlet memurları kanununda var… Evde bakım raporuydu sanırım.. 3 ay + 3 ay daha alınabiliyormuş… onunla ugraşıyoruz… Fakulteden alınacak raporla yasal izinli sayılıyorsunuz…. isterseniz bu raporu araştırın saygılar
Merhaba,sanırım Nur hanım devlet memurları kanununun 10.maddesinden (refakat iznine ilişkin hususlar) bahsediyor.MADDE 10- (1) Memurlara 657 sayılı Kanunun 105 inci maddesinin son fıkrası uyarınca izin verilebilmesi için memurun;
a) Bakmakla yükümlü olduğu ana, baba, eş ve çocuklarından birinin,
b) Bakmakla yükümlü olmamakla birlikte refakat edilmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocuklarıyla kardeşlerinden birinin,
ağır bir kaza geçirdiğinin veya tedavisi uzun süren bir hastalığı bulunduğunun sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi zorunludur
(2) Birinci fıkra çerçevesinde düzenlenecek ve refakat sebebiyle izin verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunda; refakati gerektiren tıbbî sebepler, refakat edilmediği takdirde hayatî tehlike bulunup bulunmadığı, sürekli ve yakm bakım gerekip gerekmediği, üç ayı geçmeyecek şekilde refakat süresi ve varsa refakatçinin sahip olması gereken özel nitelikler yer alır. Gerekli görülmesi hâlinde üç aylık süre aynı koşullarda bir katma kadar uzatılır.
(3) Aynı kişiyle ilgili olarak aynı dönemde birden fazla memur refakat izni kullanamaz.
(4) Aynı kişi ve aynı vakaya dayalı olarak vcrilecek refakat izninin toplam süresi altı ayı geçemez.
(5) İzin süresi içinde refakati gerektiren durumun ortadan kalkması hâlinde memur iznin bitmesini beklemeksizin göreve başlar. Bu durumda veya izin süresinin bitiminde, göreve başlamayan memurlar izinsiz ve özürsüz olarak görevlerini terk etmiş sayılarak haklarında 657 sayılı Kanun ve özel kanunların ilgili hükümlerine göre işlem yapılır.
(6) Refakat izni kullanılırken memurun aylık ve özlük hakları korunur.
Evet bilhan hanım bunları neden yazdınız anlamadım ama …… Tedavi gördüğümüz fakulteye müracat ettik ve raporu verebileceklerini söylediler…Diyabette bildiğiniz üzere hayati tehlike arz ediyor kaldıki benim çoçugum 6 yaşında şekerinin ne düştüğünü nede çıktıgını anlayamıyorrr.. iğnesini yemegini saatınde yemesi gerekiyor…
Nur hanım, bahsettiğiniz rapor sağlık kurul raporumu yoksa kanunda yer alan maddeden yararlanabilmek adına çıkarılacak yeni bir rapordanmı bahsediyorsunuz?şundan dolayı soruyorum,bende devlet memuruyum ve 2 yıl önce eğitim araştırma hastanesinden tayinimde kullanmak için kızıma durum bildirir sağlık kurul raporu aldık .3-4 ay önce kurumuma dilekçeyle başvurdum ve raporlarımızı ekledim.bundan sonra ihtiyaç duyduğumda bu dilekçeye istinaden yazılı olarak izin isteyebilirim.bahsettiğiniz maddeden yararlanmak için dilekçe vermeyi düşünüyorum.kurumumdakiler yeterli bilgiye sahip değil .dilekçe verdiğimde güncel bir rapor istenirmi acaba diye düşünüyorum.bilginiz varsa açıklarsanız sevinirim.teşekkürler
Bilhan hanım bu saglık kurulu raporu… Refakat Raporu olarak geçiyormuş. raporda çocugunuzun saglık yönünden sürekli kontrol altında olması, hastalıgının hayati tehlike arz etmesi sebebiyle anne yada babasının ismininde yazılı olması gerekiyor 3 ay alabiliyormuşuz. 3 ay sonunda tekrar 3 ay daha… bir sefere mahsus alınan bir rapor bu .. Sosyal haklar tamamen aynı kalıyor isterseniz raporun içeriğini aynen yazarım… bildiklerimizi paylaşıp birbirimize yardımcı olalım saygılarımla,
Nur hanım öncelikle çok geçmiş olsun. Bende polis memuruyum ve 4 yaşındaki kızımın 2 ay önce tip 1 diyabet olduğunu öğrendik. Bize 3 aylık bir heyet raporu verdiler bakıma muhtaç diye. Raporımuzun bitmesine az kaldı bahsettiğiniz ikinci üç ayı bittiği gün itibari ile alabiliyormuyuz. Doktorumuz verebileceğini söyledi. Nasıl bir yol izlemem lazım bilgilendirirseniz sevinirim
İkinci 3 aylık refakat izni için ne yazılmadı gerekiyor örneği varsa paylaşırmısınız lütfen
Özlem Hanım Merhaba,
Konuyla ilgili tecrübesi olanlar yazar size ama sizin yazacağınız bir şey olursa da siz bize yazın olur mu?
sevgiler,
Esra hanım, bu konuda biz anne babalara yardımcı olur musunuz. Bizler devlet memuru oldugumuz için hak arayışı içine giremiyoruz. Korkuyoruz yer degişikliği olur çocuğumdan uzaklaşırım izin vermezler vb .. gibi sebeplerden… bizler adına ne olur çok rica ediyorum devlet büyüklerimize magduriyetimizi dile getirirmisiniz… Tutturmuşlar %50 engelli olursa ek görev gece görevi muafiyeti diye.. 5 yaşındaki bir çocuk karbonhidrat yöntemiyle kendine nasıl iğne yapar… Ölçümünü yaptı diyelim sonuca göre iğnesini nasıl yapar … Saygılarımla
Nur Hanım Merhaba,
Maalesef yaşadığınız sıkıntılara çözüm bulmak şimdilik zor. Ancak Tip1 Diyabetliler Derneği bu tarz konularda çalışmalara yapmaya başladı. Umarım çözüm üretmeyi başarırlar.
sevgiler,
Selam benimde 4.5 yaşına tip 1diyabetli bir kızım var.bizede rapordan bahsedildi ama kızım özürlü gurubuna girmiyormuş.anne olarak bende işi bıraktım onunla ilgileniyorum nasıl oluyorsa tip 1 lilere özbakımını yapabilir diyorlar anlamıyorum.biz takip etmesek Allah korusun yaşamamazlar
Benim kızım 7 yıldır tip 1 diabetli %40 özür raporum var.İşyerime sağlık ve özür raporlarımla esnek mesai ve nöbetden muaf olmak için başvurdum..Neyazikki en az %50 ve ağır özürlü olması gerekiyor şartı koydular..Ağır özürlü olmak için kendi özbakımını yapamaz deniyor…Lakin devletin anlamadığı bize verilen sağlık raporlarında” Tip 1 diabetli bir çocuk anne ve babasının refakatinde tedavisini yapar” deniliyor..Başbakanlıga(BİMER) durumumu bildirir yazı yazdım fakat sonuç değişmedi…Fakat sizlerde Başbakanlığa http://www.bimer.gov.tr/Forms/pgMain.aspx adresine şikayetlerinizi belirtirseniz kamuoyu baskısı olur… Bu sorun ancak bir bakanın yada milletvekilinin çocuğu Tip 1 diabet olursa çözüm bulunur…
merhaba.ben % 30 engelli raporu aldım kızıma ve kurumuma sundum.bunun üzerine nöbet tutmuyorum ve mesaiden 1 saat erken çıkıyorum.ayrıca kızım hastalandığında tek tabip raporu ile (1 yılda 10 gün) izin kullanabiliyorum özlük haklarımda korunuyor
nur hanım tip 1 li çocuğu olan ebeveynlerin çocuk endokrin uzmanı olan merkezde ikamet etmeleri gerektiği için sizin yerinizi değiştiremezler herşey bizde bitiyor,malesefki biz pasif davrandığımızda üzerimize geliyorlar.çocuğumuz için tabiri caizse çingenelik yapmalıyız. gerçi emniyette işler nasıl oluyor bilmiyorum.
Bilhan Uğur, sizin kurumunuz hangisi acaba?Burada tek doktordan 3 ay refakati uygundur yazısı ile de 3 ay izin alan var. Ancak kendi kurumum sağlık kurulu raporu isteyecektir, biliyorum. Kurumlar tip 1 diyabet nedir bilmiyorlar, tip 2 gibi algılıyorlar, zaten mevzu bahis çocuklarımız ancak bu konuda bilgisi az sistem kağıt işi ile yoruyor insanı….Ayrıca Esra hanım, bu konuda yeni bir gelişme var mı acaba?ben pek çok yazı okudum ama kayda değer bir gelişme bulamadım. Post yayınlanalı 1 yılı geçmiş, ama bir gelişme olmaması ne üzücü….
Sayın Sergün,
Maalesef bir gelişme bulunmuyor. Her şey engelli raporuna bakıyor. Ve bakıma muhtaç olunması ibaresi de bu raporlarda yazması gereken detaylar arasında.
Keşke ama keşke bir gelişme olsa.
sevgiler,
Ben kızımın tip1 diyabet olmasindan dolayı ;
1.İlce merkezinden il merkezine tayin istedim
Bunun icin kızımın tip1 diyabet olduguna dair hastahane raporu ve kadromun bulundugu ilcede endokrin bölümünün olmadigina dair belge sundum.
2. Refakat izni aldım 3 aylık.Bunun icinde yanında bulunmadigim takdirde hayati tehlikesi vardir ibareli heyet raporu aldım bu raporu ve dilekcemi kurumuma verdim.Haftaya iznim bitiyor iznimin son gününde tekrar heyete girip bir rapor daha alarak ikinci 3 aylık iznimi alacagim. Bu izinde özlük haklarımız devam ediyor ücretli izin yani.
yi günler birşey sormak istiyom benim aclik kan şekerim 140 aşağı dusmuyo tokluk da 160 civarı üstü oluyo . Doktor bana diyabet 1 mi 2 cozemedim mody teshisi koydu girdim mody sonuçları aldım 6 ay sonra ordada ne olduğu belli olmuyor sonuclarin bir doktor diyabet 1 birisi 2 diyor benim askerlik muaf olurmu acaba
diyabet tip 2 hastasıyım ve devlet memuruyum. sağlık özrü tayini kullanabilirmiyim ve yüzde kaç rapor alabilirim engel raporu?
Bana infaz koruma olamazsın dediler itiraza hazırlanıyorum şuan
Tip 1 diyabetli öğretmenim. Enabız üzerinde kronik hastalığım belirtildiği için covid 19 salgını süresince idari izinli sayılıyorum. Fakat şu anda okulların yüz yüze açılacağı belirtildi. Bu durumda covid19 ve sınıflarda yüz yüze öğretmenlik yapmak tip1 diyabet hastası için büyük risk oluşturur mu? Önlem alıp gidebilir miyim ayrıca yüz yüze eğitime katılıp katılmama seçme hakkım var mı?